یک سؤال که گاهی با فرود و فرازهای اقتصادی و گاهی هم در موارد غیر از آن در بین بعضی از عوام به صورت خیلی در بسته و یا در بین برخی دیگر به صورت شفاف مطرح میشه این هست که چرا دولت هزینه‌های مختلف زندگی مردم را تقبل نمی‌کند؛

 شاید اگر به محتوای سخنان بسیاری از معترضان عامی سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها و یا به منظور نظر بعضی از مخالفان نظام‌های سیاسی در دنیا ریز بینانه‌تر بنگریم متوجه می‌شویم که همه آن‌ها با زبان بی زبانی همان سؤال بالا را مطرح می‌کنند؛

در این مجال فرصتی نیست که به درستی و یا نادرستی این حرف و سخن و در واقع به بیان پاسخ آن پرداخته شود؛ اما از دل همین یک سؤال ساده که گفتیم گاهی از زبان مردمی ساده هم عنوان می‌شود، یک نکته تأمل برانگیز راجع به نگاه و نظر افراد مختلف جامعه به "قدرت پول"  قابل دریافت است؛ چرا دولت هزینه‌های زندگی مردم را تقبل نمی‌کند؟ مگر همه امکانات و سرمایه کشورها در دست و اختیار دولت‌ها نیست، پس چرا دولت هزینه زندگی مردم را تقبل نمی‌کند؟ برخی گاهی اصلاً می‌گویند که چرا دولت اسکناس و چرک کف دست را منتشر نمی‌کند و در اختیار مردم نمی‌گذارد که مردم هر کاری که دلشان خواست با آن بکنند!

اینگونه حرف‌ها و سؤال‌ها با آنکه گاهی جواب و پاسخ بسیار ساده‌ای هم دارد ولی همانطور که گفتیم مورد پرداخت این بحث نیست؛ ولی شاید خیلی ساده مثلاً بتوان گفت که روزی را خدا می‌دهد و پول فقط یک وسیله ا‌ست. این پاسخِ خیلی ساده‌تر از خود سؤال را دادیم که بگوییم اگر در تخصصی‌ترین بحث‌های اقتصادی هم خواسته باشیم به جواب اینگونه سؤالات بپردازیم، باز به این نتیجه می‌رسیم که با آنکه پول خیلی قدرت دارد، ولی فقط یک وسیله است!

اما مطلب اصلی که این بحث به دنبال آن است، این است که چرا همه باور دارند که پول خیلی قدرت دارد؟!!

اینبار اگر که بخواهیم به این سؤال پاسخ بدهیم، ناگزیریم که کمی راجع به سرنوشت پول بیشتر بدانیم؛ اما خیلی مختصر و مفید که خواسته باشیم بدانیم، پول خیلی ساده از زمان آمدنش تا به الان به عنوان یک وجه اعتبار و یک ما به ازای اجناس و کالاها و خدماتی بوده است که مردم هر زمان تولید می‌کرده‌اند و به واسطه آن به دنبال داشتن سایر چیزهایی بوده‌اند که در اختیار آن‌ها و در واقع در ید تولید آن‌ها نبوده است؛ به عبارت دیگر، مردم هر زمان با در اختیار داشتن پول توانسته‌اند که کالاها و خدمات مختلف را ارزش‌گذاری بکنند و بالتبع هر کالا یا خدماتی هم که محدودتر بوده است ارزش بیشتری داشته است و اصطلاحاً گران‌تر رخ می‌نموده است؛

در قسمت قبل خیلی مختصر به  پاسخ این سؤال پرداخته شد که چرا پول قدرت دارد!! پس همه باور دارند که پول خیلی قدرت دارد چون پول ما به ازای دریافت کالاها و خدمات مختلف است؛ در واقع، پول وسیله‌ای است برای سنجش ارزش هر کالا و خدمت و هر چیزی که پولش بیشتر باشد علی القاعده ارزشش هم بیشتر است؛

اما آیا فرهنگ هم یک کالا یا خدمت است؟ به تعبیر دیگر، آیا می‌توان به وسیله پول فرهنگ را ارزش‌گذاری کرد؟

در اخبار راجع به حوادث رانندگی که گاهی به واسطه اجتماعی بودن و یا حتی اقتصادی بودنش همه ما می‌شنویم، گفته می‌شود که با افزایش نرخ جریمه‌های رانندگی میزان تلفات و خسارات جاده‌ای کاهش یافته است؛ یک همبستگی مسلم بین افزایش جریمه‌های رانندگی و کاهش مرگ و میر و خسارات!! این ارتباط به معنای آن است که اگر سرپیچی از قانون و ایجاد تخلف در زمان‌های رانندگی مثلاً در مورد سرعت غیر مجاز به عنوان نقطه مقابل یک فرهنگ صحیح رانندگی به میزان 100 هزار تومان جریمه دارد، پس داشتن فرهنگ درست رانندگی و در اینجا رعایت سرعت مجاز 100 هزار تومان می‌ارزد! یعنی اگر کسی سرعت مجاز را رعایت کرد دارای فرهنگی به میزان 100 هزار تومان است و اگر کسی این کار را نکرد موظف به پرداخت 100 هزار تومان جریمه است؛

اما اگر که افزایش نرخ تورم باعث کاهش قدرت خرید پول شد و اصطلاحاً ارزش پول را کاهش داد، آن زمان آیا شاهد آن نخواهیم بود که ارزش فرهنگ درست رانندگی یعنی رعایت سرعت غیر مجاز بیشتر می‌ارزد؟؟! ساده بگوییم، آیا بی فرهنگی ما به واسطه کاهش ارزش پول کاهش نمی‌یابد؟؟؟!!!! یک همبستگی مسلم!!

گاهی دیگر می‌شنویم که کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال فلان مربی را 3 میلیون تومان و مربی دیگر را 5 میلیون تومان از بابت اعتراض به داوری فوتبال جریمه کرده است؛ اینبار این یعنی چه؟ اگر یک مربی مثلاً دارای فرهنگ بالاتری بود و به همین دلیل هم به سوت داوری اعتراضی نداشت یعنی 3 تا 5 میلیون تومان پس انداز داشته است و یا به اندوخته او افزوده شده است. یعنی که اگر نگفتن چند کلمه اعتراض آمیز را فرهنگ سازی بنامیم، آن وقت مشخص می‌شود که پول قدرت آن را داشته است که فرهنگ را ساخته و پرداخته کند!! اما باز اگر که افزایش نرخ تورم باعث کاهش قدرت خرید پول بشود و اصطلاحاً ارزش پول را کاهش دهد، آن زمان آیا می‌توانیم ادعا بکنیم که با افزایش نرخ جریمه‌ها می‌توان به مهمِ فرهنگ سازی ادامه داد؟؟؟!!!

بدون شک وجود دارند گاهی و گاه‌های دیگر فرهنگی که اگر اخبار همه آن‌ها را هم بشنویم باز بعید است که به این نتیجه برسیم که پول فقط یک وسیله است؛ اما فرهنگ چطور؟ یک وسیله است یا یک هدف؟؟؟!!!